De verborgen invloeden van flessen water
De schadelijke effecten van plastic op ons milieu zijn voor de meeste mensen redelijk bekend. Maar wat als er nog andere verborgen bedreigingen schuilen in bijvoorbeeld plastic single-use waterflesjes? We hebben het over nano-plastic deeltjes dat in plastic waterflessen aanwezig is. Hoe schadelijk is dit voor de mens en het milieu?
Het ontstaan van plastic
Heb je je ooit afgevraagd wat plastic nu eigenlijk is? We komen dit materiaal overal tegen - van de flesjes waar we uit drinken tot de verpakkingen van ons voedsel. Kort gezegd: plastic is een synthetisch polymeer, oftewel een materiaal dat is gemaakt door de mens. Het is gebaseerd op koolwaterstoffen, zoals aardolie of aardgas en wordt geproduceerd via een proces genaamd polymerisatie. Dit betekent dat kleine moleculen, monomeren genaamd, worden samengevoegd tot lange ketens om polymere materialen te vormen.
Het eerste echte plastic, genaamd bakeliet, werd in het begin van de 20e eeuw uitgevonden door Leo Baekeland. Bakeliet was revolutionair, omdat het hittebestendig en elektrisch isolerend was. Hierdoor kon het gebruikt worden voor diverse toepassingen, zoals elektrische schakelaars en telefoons.
Na bakeliet ontwikkelde de plasticindustrie zich razendsnel en werden er allerlei nieuwe soorten plastic ontdekt en geproduceerd. Deze vorm van plastic, gemaakt van petroleumderivaten, staat ook bekend als kunststof. Het wordt gebruikt in uiteenlopende producten, zoals meubels, speelgoed en verpakkingsmateriaal.
Plastic is goedkoop en gemakkelijk te produceren, waardoor het in grote hoeveelheden kan worden vervaardigd. Helaas heeft de populariteit van plastic ook een schaduwzijde. In de jaren negentig wordt het steeds duidelijk dat plastic een enorm groot milieuprobleem veroorzaakt. Het is namelijk niet biologisch afbreekbaar en kan daarom ophopen in het milieu. Ongeveer 44% van al het plastic wordt gebruik voor wegwerpverpakkingen zoals flesjes. Ook is plastic schadelijk voor dieren, ecosystemen en voor onze eigen gezondheid.
De ooit revolutionaire uitvinding heeft geleid tot groeiende bezorgdheid en oproepen tot het verminderen van plastic afval. In 1997 ontdekte kapitein Charles Moore een drijvende plastic vuilnisbelt in de grote oceaan. Wat later bekend komt te staan als de ‘plasticsoep’.
Huidige stand van zaken
Op dit moment verbruiken we met elkaar nog steeds tonnen aan plastic. Zo’n 9,2 miljard per jaar, waarvan 5 miljard op de afvalberg belandt. Ongeveer tussen de 5 en 13 miljoen hiervan stroomt onze oceanen binnen. Het grootste deel van al het plastic zijn wegwerpverpakkingen voor onder andere flesjes water en frisdrank.
Gelukkig zijn er in de afgelopen jaren meer initiatieven om het gebruik van wegwerp plastic te verminderen en alternatieven te vinden. Maar nog steeds is de huidige maatschappij nog erg vervuilend. Met name in de drankindustrie is dit nog steeds een groot probleem.
Schadelijke deeltjes in drinkwater
Plastic water en frisdrank flessen worden al tientallen geproduceerd, verpakt en vervoerd,. Ze zijn draagbaar en gemakkelijk verkrijgbaar. Maar deze flessen kunnen kleine deeltjes water kunnen bevatten die lekken uit het plastic en in ons drinkwater terechtkomen.
Deze deeltjes, ook wel microplastics genoemd, zijn minuscule stukjes plastic die kleiner zijn dan 5 millimeter. Ze kunnen afkomstig zijn uit verschillende bronnen, zoals synthetische vezels, cosmetica en zelfs bandenslijtage. Maar hoe komen ze dan in onze plastic flessen terecht?
Het is bekend dat plastic flessen worden geproduceerd uit petrochemische verbindingen, zoals polyethyleentereftalaat (PET). Bij de vervaardiging van deze flessen kunnen kleine deeltjes plastic in het water sijpelen. Deze deeltjes kunnen afkomstig zijn van de machines en apparatuur die worden gebruikt om de flessen te maken, evenals van de plastic verpakkingen waarin de flessen worden bewaard en vervoerd.
Hoewel de meeste mensen denken dat het drinken van deze deeltjes water onschadelijk is, hebben talloze onderzoeken aangetoond dat microplastics in ons lichaam kunnen terechtkomen en nadelige gevolgen kunnen hebben voor onze gezondheid. Dat blijkt ook weer uit nieuw onderzoek van wetenschappers van de Columbia University in New York.
Nanoplastics in je drinkwater
De onderzoekers hebben ontdekt dat het niet alleen om microplastic gaat - deeltjes die 1 micrometer tot 5 millimeter groot zijn, maar vooral nanoplastics. Dit zijn nog kleinere plastic deeltjes. Zo klein als de diameter van een gemiddeld mensenhaar. Wanneer je gemiddeld 2 liter water per dag uit flessen water drinkt, kan je 480.000 stukjes nano-plastic in je lichaam.
Naast het potentiële gezondheidsrisico van nanoplastics zijn microplastics ook een grote bedreiging voor het milieu. Ze komen terecht in rivieren, oceanen en andere waterlichamen, waar ze een negatieve invloed hebben op het ecosysteem en de dieren die daarin leven. Omdat microplastics niet biologisch afbreekbaar zijn, blijven ze eeuwenlang in het milieu aanwezig. Hoe gevaarlijk de inname van deze plastics voor mensen is, moet nog verder onderzocht worden. Het effect ervan op dieren is wel verder onderzocht. Uit onderzoek blijkt dat bij dieren hun ontwikkeling en de hormoonspiegel wordt verstoord en dat het immuunsysteem wordt aangetast. Over het effect van nanoplastics bestaan vermoedens.
In het kort
- Plastic is een synthetisch polymeermateriaal dat wordt gemaakt van koolwaterstoffen zoals aardolie of aardgas.
- Het gebruik van plastic is wijdverspreid en wordt aangetroffen in verschillende producten, waaronder flessenwater.
- Plastic is lichtgewicht, goedkoop en kan gemakkelijk in verschillende vormen worden gegoten.
- Helaas kan plastic afbreken tot kleine deeltjes, aangeduid als nano-plastic, die in flessenwater kunnen worden aangetroffen.
- De aanwezigheid van nano-plastic in flessenwater roept vragen op over de mogelijke gevolgen voor de gezondheid en het milieu.
Duurzame alternatieven
Gelukkig zijn er manieren, zoals de sup-wetgeving waarop we deze bedreiging voor zowel mens als de wereld waarin we leven kunnen verminderen. Als je geen plastic flessen meer wilt gebruiken, kun je overstappen op een watertap. De water tap ook wel uitgedrukt als waterdispenser sluit je makkelijk aan op je leidingwater. Een watertap filtert de schadelijke stoffen en behoudt de mineralen van het kraanwater.
Wil jij helemaal duurzaam drinken? Dan kan jij je eigen herbruikbare fles gemaakt van roestvrij staal altijd hergebruiken. Deze flessen zijn duurzaam, gemakkelijk schoon te maken en voorkomen dat er microplastics in je drinkwater terechtkomen.
Bovendien is het belangrijk om bewust te worden van ons verbruik van plastic in het algemeen. Het verminderen van het gebruik van single-use plastic flessen en het streven naar een schone en milieuvriendelijke levensstijl kan een groot verschil maken. Door te kiezen voor lekker koud tapwater uit een watertap, kunnen we op kantoor of in de horeca ons steentje bijdragen aan het verminderen van de vraag naar plastic flessen en daarmee het aantal microplastics in ons drinkwater.
Wil je nu meer informatie over een watertap? Vraag meer informatie aan.